Kraków może pochwalić się wieloma pięknymi i urokliwymi miejscami, które koniecznie trzeba odwiedzić. Jednym z takich właśnie miejsc jest krakowski Zakrzówek oraz oddawany do użytkowania Park Zakrzówek w Krakowie. Ogromny teren o powierzchni prawie 50 hektarów znajdujący się na wzgórzu Jury Krakowsko-Częstochowskiej jest miejscem chętnie odwiedzanym przez krakowian oraz atrakcyjnym pod względem rekreacyjnym. Park Miejski Uroczysko Skałki Twardowskiego, które są fragmentem Lasów Miejskich Krakowa na wzgórzu zrębowym Krzemionek Krakowskich są popularnym miejscem wypoczynku mieszkańców Krakowa.

Z początkiem XX wieku, zostało rozpoczęte wydobycie skał wapiennych przez firmę Solvay, które to służyły między innymi do produkcji zaprawy wapiennej. Do jej produkcji wykorzystywano urobek z kilku podkrakowskich wówczas kamieniołomów, w tym także z Zakrzówka, który był największym kamieniołomem w obrębie Krakowa. Ciekawostką Zakrzówka jest fakt, że w trakcie trwania II Wojny Światowej, a dokładniej rzecz ujmując od września 1940 aż do października 1941 roku, w kamieniołomie pracował Karol Wojtyła, który w późniejszych latach został wybrany na papieża. Do dzisiaj na ścianach kamieniołomu można spotkać dwie tablice upamiętniające ciężką pracę papieża Polaka w kamieniołomie Zakrzówek. Jedna z tablic znajduje się przy wjeździe do teraźniejszego budynku centrum sportów wodnych, natomiast druga znajduje się około 8 metrów pod wodą, na wschodniej ścianie kamieniołomu na dużym akwenie.

Prace wydobywcze w kamieniołomie prowadzone były aż do 1991 roku. Wyrobisko zostało samoczynnie zalane wodą pochodzącą z pobliskiej rzeki Wisły, na skutek zamknięcia kamieniołomu i wyłączeniu pomp usuwających wodę z miejsca wyrobiska.

To co sprawia, że Zakrzówek jest tak wyjątkowy to przede wszystkim piękna, lazurowa woda, która w połączeniu z ogromnymi, wapiennymi ścianami tworzy przepiękne i majestatyczne połączenie. Dodatkowo, surowy charakter miejsca, bez zbytniej ingerencji człowieka czynił to miejsce jeszcze bardziej wyjątkowym i imponującym. Od początku swojego istnienia, zalew Zakrzówek przyciągał do siebie tłumy krakowian. Jednak kąpiele tam były wzbronione z uwagi na brak bezpiecznego wejścia do wody oraz odpowiedniej infrastruktury, która zapewniałaby bezpieczne korzystanie z akwenu.

Odstępstwem do tej reguły była możliwość uprawiania nurkowania. Zakrzówek na mocy porozumień między miastem a organizacjami i klubami nurkowymi, był udostępniany nurkom przez wiele lat. Początkowo nurkowanie odbywało się w surowych warunkach, bez żadnej infrastruktury, aby później nabrać docelowego kształtu i zachęcać wszystkich amatorów wodnego szaleństwa dostępnością bazy nurkowej tuż nad lustrem wody.

Zbiornik wodny podzielony jest na dwie części, często nazywanymi odpowiednio Małym i Dużym Zakrzówkiem. Choć w praktyce Zakrzówek tworzy jeden, ogromny zbiornik wodny, który jest połączony jedynie wąskim, około 25 metrowym przesmykiem. Powierzchnia lustra wody to około 12 hektarów. Trzeba przyznać, że jak na ścisłe centrum miasta Krakowa, teren ten jest tym bardziej atrakcyjny pod względem rekreacyjnym.

Na szczytach wapiennych skał, wytyczona została ścieżka spacerowa, która daje możliwość obejścia wokół całego kamieniołomu. W czasie tej wycieczki, z dostępnych tutaj tarasów widokowych mamy możliwość podziwiać piękne widoki rozpościerające się nie tylko na urokliwy Zakrzówek, lecz także na cały Kraków. Miejsce to jest również chętnie odwiedzane przez fotografów, szczególnie wczesnym rankiem, ponieważ często stanowi tło sesji zdjęciowych.

W Parku Zakrzówek znajdują się także trzy inne, mniejsze kamieniołomy: Łom Bergera, Kapelanka oraz Skałki Twardowskiego, które w potocznym rozumowaniu uznawane są po prostu za Zakrzówek. Przez te trzy parki, uroczyska prowadzą liczne ścieżki oraz trasy rowerowe. Wśród skał oraz wapiennych ścian można znaleźć wiele jaskiń. Najbardziej znana jest Jaskinia Twardowskiego. Według lokalnych legend, na Zakrzówku była zlokalizowana szkoła magii szlachcica Jana Twardowskiego. Pewnego dnia, podczas uprawiania magii przez samego Twardowskiego oraz jego uczniów doszło do niespodziewanego wybuchu tajemniczych mikstur, które rozsiane po okolicy zamieniły wszystko w wapienne, wysokie skały.

Sama nazwa Zakrzówek pochodzi od wsi znajdującej się niegdyś pod Krakowem, podobnie zresztą jak wiele dzisiejszych dzielnic Krakowa, zwłaszcza tych ościennych. Wieś Zakrzówek została włączona do Krakowa w 1909 roku i jak można się domyślać pochodzi od topograficznego określenia, które dawien dawno oznaczało coś za krzakami. Patrząc dzisiaj na etymologię pochodzenia nazwy, wydaje się ona trafna, biorąc pod uwagę znajdujący się na wzgórzu Park Zakrzówek.

Znajduje się tutaj również wiele punktów widokowych z których, przy dobrej pogodzie, możemy zobaczyć m.in. Stare Miasto i Kopiec Kościuszki.

Zakrzówek jest również świetnym obszarem wspinaczkowym. W Krakowie jest on największy i najbardziej popularny ze względu na swoją wielkość i ilość dróg wspinaczkowych. Oferuje możliwość uprawiania wielu rodzajów wspinaczki. Możliwe jest tutaj wspinanie się z liną, bouldering, jak i drytooling.

W szczególności Kapelanka przyciąga wielu wspinaczy z regionu, chętnych do wspinania się na korzystnie ukształtowanych, pionowych murach skalnych o malowniczych nazwach takich jak: Baba Jaga, Szara Ścianka czy Rdzawe Zacięcie. Wspinaczka skalna ma tutaj swoją długą tradycję, gdyż wspinała się tutaj czołówka krakowskich wspinaczy w latach 70. i 80.

Jak i pozostałe miejsca na Zakrzówku – tak i tutaj zagląda nam przez ramię historia. Na tych ściankach wychowało się niejedno pokolenie wspinaczy, gdyż miejsce cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem już od lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku, natomiast pierwsze wzmianki o wspinaniu się w tym rejonie pochodzą sprzed stu lat.

Znajduje się tutaj ponad 50 dróg o wycenach od IV do VI.5+. W szczególności polecane drogi to:

● stopień VI.2+ – Rysa Freneya oraz Kant Freneya;

● stopień VI.4 – Nity;

● stopień VI.4+ – Prostowanie Nitów;

● stopień VI.5 – Galapagos.

Ciekawą opcją na wspinanie się na Zakrzówku jest również bouldering, który uprawiany jest całorocznie w ciemnej jaskini o nazwie Grota Twardowskiego. Jest on mocno wytrzymałościowy, a na wielu bulderach można się doliczyć ponad 20 ruchów. Wspina się tutaj w dachu oraz po dużych chwytach w masywnych przewieszeniach, co jest unikalne jak na polską skalę. Wyceny problemów bulderowych mieszczą się w zakresie od 5C do 8A+.

W jaskini panuje specyficzny mikroklimat, który sprawia, że zimą, nawet podczas dużych mrozów, możemy liczyć na dodatnią, stałą temperaturę. Dzięki temu wspinaczkę można uprawiać przez cały rok. Jednak wybierając się tutaj na trening lub choćby na zwiedzanie, należy pamiętać o silnych lampkach lub dobrej czołówce.

Sytuacja wygląda równie dobrze, jeśli chodzi o drytooling. Liczba dróg prezentuje się imponująco – jest ich ponad 30. Zainteresują one początkujących, jak i średniozaawansowanych, gdyż ich wycena waha się od M5 do M7+. Dla wspinaczy w rejonie drytoolowym dostępne są dwie ściany – Niski oraz Wysoki Mur, a obicie obu jest wystarczające do komfortowego wspinania.